"Τρύπα" 7,8 δισ. ευρώ τινάζει στον αέρα τα ασφαλιστικά ταμεία

Του Δημήτρη Κατσαγάνη

Τετραπλάσιο, δηλαδή 7,8 δισ. ευρώ, θα ήταν το έλλειμμα των ασφαλιστικών οργανισμών φέτος σε σχέση με αυτό που αποτυπώνεται στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού (σ.σ. 1,6 δισ. ) αν συμπεριλαμβάνονταν σε αυτό τρεις ακόμη "τρύπες": 

-Τα 2,3 δισ. ευρώ τα οποία δεν αποδίδουν τα ταμεία για την ικανοποίηση 302 χιλ. αιτήσεων συνταξιοδότησης 

-Τα 1,5 δισ. ευρώ που χρωστάν τα ταμεία στον ΕΟΠΥΥ 

-Τα 2,4 δισ. ευρώ τα οποία θα πρέπει να επιστρέψουν τα ταμεία στους νυν συνταξιούχους σε περίπτωση που εφαρμοστούν οι αποφάσεις του ΣτΕ με τις οποίες κρίνονταν αντισυνταγματικές οι περικοπές της 13ης - 14ης σύνταξης και των επικουρικών συντάξεων μετά το 2012. 

Πιο αναλυτικά, κατά σχεδόν 60% μεγαλύτερο θα ήταν το έλλειμμα των ασφαλιστικών φορέων φέτος αν σε αυτό συνυπολογιζόταν η ετήσια επιβάρυνση που θα έφερνε η ικανοποίηση 302.296 εκκρεμών αιτήσεων για κύριες, επικουρικές συντάξεις αλλά και εφάπαξ.

Συγκεκριμένα, αντί για 1,6 δισ. ευρώ το οποίο εκτιμά το προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού (2016) για φέτος, το πραγματικό έλλειμμα των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης θα έφτανε τα 3,9 δισ. ευρώ και αν σε αυτό συμπεριλαμβάνονταν και οι οφειλές –δηλαδή οι ασφαλιστικές εισφορές που δεν αποδίδει- προς τον ΕΟΠΥΥ θα έφτανε τα 5,4 δισ. ευρώ.

Αν προσμετρούσε κανείς και το "χρέος" των ασφαλιστικών ταμείων ύψους 2,4 δισ. ευρώ προς τους συνταξιούχους, το οποίο προκύπτει σε περίπτωση εφαρμογής των αποφάσεων του ΣτΕ που έκρινε ως αντισυνταγματικές τις περικοπές του 2012 τότε συσσωρεύεται μια βόμβα 7,8 δισ. ευρώ στα θεμέλια του ασφαλιστικού. 

Μην αποδίδοντας τις συντάξεις οι ασφαλιστικοί οργανισμοί κρύβουν κάτω από το... χαλί δαπάνες που σε ετήσια βάση θα επιβάρυναν τους προϋπολογισμούς κατά τουλάχιστον 2,3 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση, χωρίς στο παραπάνω ποσό να συνυπολογίζονται οι αναδρομικές συντάξεις. Έτσι αντί για περίπου 31,5 δισ. ευρώ θα έπρεπε να δαπανώνται 33,8 δισ. ευρώ ή επιπλέον 6,8%. Δηλαδή η αύξηση που θα προκαλούσε η απόδοση των εκκρεμών συντάξεων είναι... μεγαλύτερη από τη μείωση που απαιτούν οι δανειστές από τις σημερινές συνταξιοδοτικές δαπάνες.

Την ίδια στιγμή που τα ασφαλιστικά ταμεία χρωστούν σε όσους έχουν κάνει αίτηση για σύνταξη τουλάχιστον 2,3 δισ. ευρώ, πρέπει να καταβάλλουν άλλα 1,5 δισ. ευρώ στον ΕΟΠΥΥ ο οποίος καλύπτει την ιατρο – φαρμακευτική περίθαλψη όλων των ασφαλισμένων (συνταξιούχων και μη). Το συνολικό χρέος των Ταμείων προς τους... ασφαλισμένους τους, άμεσα δηλαδή από συντάξεις που δεν καταβάλλει αλλά και έμμεσα από οφειλές που δεν αποδίδει στον ΕΟΠΥΥ ανέρχεται σε 3,8 δισ. ευρώ. Με άλλα λόγια αν προσθέσει κανείς το τρέχον έλλειμμα του 1,6 δισ. ευρώ, το κρυφό έλλειμμα 2,3 δισ. ευρώ από την απόδοση των συντάξεων  και το χρέος των ταμείων ύψους 1,5 δισ. ευρώ προς τον ΕΟΠΥΥ προκύπτει μία "τρύπα" 5,4 δισ. ευρώ στο εσωτερικό του ασφαλιστικού.

Ωστόσο, η ώρα για την ικανοποίηση των 302.296 αιτήσεων για σύνταξη αργά ή γρήγορα θα φτάσει για τα Ταμεία και οι περικοπές 1,8 δισ. ευρώ που προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού για φέτος και κυρίως το 2016, μάλλον "ωχριούν" μπροστά σε εκείνες που θα χρειαστούν τελικά.

Την  εντεινόμενη αδυναμία των Ταμείων να καταβάλλουν τις συντάξεις –παρά τα ελλείμματά τους – θα ενισχύσει η απαίτηση των δανειστών πάψει το Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών να καλύπτει τις "τρύπες" τους.

Για παράδειγμα φέτος ήταν προγραμματισμένο να αποδοθούν 450 εκατ. ευρώ. Έτσι θα έκλεινε ταμειακά σχεδόν το 1/3 της "τρύπας" των ταμείων. Το ίδιο  θα συνέβαινε και την περίοδο 2016 -2018 με βάση το άρθρο 29 του νόμου 4325 /2015. Ωστόσο οι δανειστές ζητούν τώρα την αναθεώρηση – ανάκληση του για να ξεμπλοκάρουν την επόμενη υποδόση.
 
Πόσες αιτήσεις εκκρεμούν ανά ταμείο

Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία τα οποία έδωσε χθες στη δημοσιότητα η Πανελλήνια Ομοσπονδία Προσωπικού Οργανισμών Κοινωνικής Πολιτικής (ΠΟΠΟΠΚ) ανά ταμείο εκκρεμεί ο ακόλουθος αριθμός αιτήσεων για συντάξεις:

ΙΚΑ: 79.644. Το ετήσια επιβάρυνση που θα προέκυπτε από την ικανοποίηση αυτών των αιτήσεων ανέρχεται σε περίπου 676 εκατ. ευρώ (6,5%). Έτσι το έλλειμμα του ΙΚΑ θα ανερχόταν σε 1,6 δισ. ευρώ ή 15% από τα 980 εκατ. ευρώ ή 9,4% που προβλέπεται φέτος

ΟΑΕΕ: 33.000. Η επιβάρυνση από την ικανοποίηση τους θα ανερχόταν σε ετήσια βάση 280 εκατ. ευρώ και, έτσι, το έλλειμμα του ΟΑΕΕ θα έφτανε τα 810 εκατ.ευρώ ή 24% από τα 530 εκατ. ευρώ ή 16% που προβλέπεται για φέτος

ΟΓΑ: 30.000. Αν το ασφαλιστικό ταμείο των αγροτο-κτηνοτρόφων απέδιδε αυτές τις συντάξεις θα επιβαρυνόταν ετησίως με 155 εκατ. ευρώ περισσότερα, αυξάνοντας κατά 4,3%. Τις δαπάνες του, μαζί και την κρατική χρηματοδότηση η οποία τις  καλύπτει σήμερα κατά 85%

ΕΤΕΑ: 129.185. Αν το ΕΤΕΑ ικανοποιούσε τις σχετικές αιτήσεις, τότε θα έπρεπε αν δαπανά ετησίως 280 εκατ. ευρώ ή 11,8% περισσότερα από ο,τι φέτος.

ΤΠΔΥ : 30.467. Αν το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων ικανοποιούσε τις παραπάνω αιτήσεις τότε δεδομένου πως το μέσο εφάπαξ ανέρχεται σήμερα σε 29500 ευρώ, τότε θα έπρεπε να δαπανήσει σχεδόν 900 εκατ. ευρώ.λιώδη αρχή".