Ο «λογαριασμός» του νέου ασφαλιστικού

Μικρές αλλαγές και δυσάρεστες εκπλήξεις έκρυβε το τελικό νομοσχέδιο για το ασφαλιστικό, που κατατέθηκε χθες στη Βουλή.

Μεταξύ αυτών, η περαιτέρω μείωση του ανώτατου πλαφόν για μία σύνταξη, στα 2.000 ευρώ μεικτά, έναντι 2.304 ευρώ που προέβλεπε το αρχικό σχέδιο. Στο όριο των 2.000 ευρώ συνυπολογίζεται η εισφορά υπέρ υγείας και η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, με αποτέλεσμα, όπως σημειώνουν ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης, το τελικό «καθαρό ποσό» της σύνταξης μετά το νέο πλαφόν να διαμορφώνεται στα 1.820 ευρώ.

Το πλαφόν για το άθροισμα συντάξεων παραμένει στο ύψος που είχε τεθεί εξαρχής, δηλαδή στα 3.000 ευρώ καθαρό ποσό.

Ακόμη, το τελικό κείμενο που κατατέθηκε στην Βουλή καταργεί την εξαίρεση των βουλευτών, Δημάρχων και Περιφερειαρχών από την ένταξη στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης.

Ακόμη το νομοσχέδιο δεν περιλαμβάνει τα άρθρα 47 και 48 του προσχεδίου που προέβλεπαν την σύσταση «Ανώνυμης Εταιρίας Διαχείρισης της Ακίνητης Περιουσίας Ασφαλιστικών Οργανισμών» και «Εταιρείας Διαχείρισης Αμοιβαίων Κεφαλαίων Διευρυμένου Σκοπού Ασφαλιστικών Οργανισμών (ΑΕΔΑΚ Α.Ο.) και συγχώνευσης σε αυτήν εταιριών ΕΔΕΚΤ ΕΠΕΥ & ΑΕΔΑΚ ΑΟ Α.Ε.».

Οι διατάξεις αφαιρέθηκαν καθώς κατά την τελευταία συνάντηση της ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας και των εκπροσώπων των Θεσμών φάνηκε πως υπήρξαν ενστάσεις για τη σύσταση των εταιρειών, τη λειτουργία τους και το ποιοι θα είναι βασικοί μέτοχοι.

Σε άλλο άρθρο εξειδικεύεται ο τρόπος αποπληρωμής της «ασφαλιστικής οφειλής» που προκύψει από τις μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές για τους νέους επιστήμονες, στους οποίους δίδεται η δυνατότητα να έχουν έκπτωση εισφορών τα πρώτα 5 χρόνια υπαγωγής τους στην ασφάλιση. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί και οικονομολόγοι θα πληρώνουν τα πρώτα δυο χρόνια υπαγωγής τους στην ασφάλιση εισφορές στο 14% του εισοδήματός τους και 17% τα επόμενα τρία. Η διαφορά από τον ενιαίο κανόνα του 20% που θα πληρώνουν όλοι λογίζεται ως ασφαλιστική οφειλή.

Το σχέδιο νόμου προβλέπει ότι «η οφειλή εξοφλείται κατά 1/5 κατ έτος για τα έτη για τα οποία το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα από την άσκηση δραστηριότητας του ασφαλισμένου κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος υπερβαίνει τα 18.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση η οφειλή εξοφλείται εξ ολοκλήρου μέχρι την συνταξιοδότηση του ασφαλισμένου».

Τέλος, η διάταξη που θεσπίζει όριο ηλικίας στα 55 για την δικαίωση σύνταξης χηρείας προστέθηκε και στο κεφάλαιο του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων, ώστε οι χήρες/χήροι να δικαιούνται μέρισμα χηρείας δια βίου μόνο αν είναι 55 κατά τον χρόνο θανάτου του μετόχου. 

O λογαριασμός

Εντωμεταξύ, και σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, όπως αυτή κατατέθηκε στη Βουλή μαζί με το νομοσχέδιο, ο …λογαριασμός του νέου ασφαλιστικού είναι «βαρύς» και εκτείνεται και μετά το 2020. Οι σημαντικότερες περικοπές αφορούν:

*Ετήσια εξοικονόμηση δαπάνης, από το 2020 και εφεξής ποσού 900 εκατ. ευρώ περίπου, από την κατάργηση του ΕΚΑΣ, η οποία για τα έτη 2016, 2017, 2018 και 2019 περιορίζεται κατά 168 εκατ. το τρέχον έτος, κατά 401 εκατ. ευρώ το 2017, κατά 234 εκατ. ευρώ το 2018 και κατά 50 εκατ. ευρώ το τελευταίο έτος εφαρμογής του. Όπως γίνεται κατανοητό, η μεγαλύτερη μείωση γίνεται πράγματι εμπροσθοβαρώς, το 2017, καθώς η δαπάνη μειώνεται κατά 400 εκατ. ευρώ, μέσω του επανακαθορισμού των κριτηρίων χορήγησής του.

Εξοικονόμηση προβλέπεται επίσης από:

* τη μείωση της ετήσιας δαπάνης για τους νέους συνταξιούχους του Δημοσίου και του ΕΦΚΑ ύψους 21 εκατ. ευρώ για το έτος 2016, 101 εκατ. ευρώ έως το έτος 2017, 222 εκατ. ευρώ έως το έτος 2018 και 345 εκατ. ευρώ έως το έτος 2019.

* τη μείωση της ετήσιας δαπάνης οικογενειακών παροχών για τους νέους συνταξιούχους του ΕΦΚΑ ύψους 1 εκατ. ευρώ για το έτος 2016, 7 εκατ. ευρώ έως το έτος 2017, 15 εκατ. ευρώ έως το έτος 2018 και 21 εκατ. ευρώ έως το έτος 2019,

* τη μείωση της ετήσιας δαπάνης για συντάξεις λόγω θανάτου του Δημοσίου και του ΕΦΚΑ ύψους 11 εκατ. ευρώ για το έτος 2016, 59 εκατ. ευρώ έως το έτος 2017, 122 εκατ. ευρώ έως το έτος 2018 και 177 εκατ. ευρώ έως το έτος 2019,

* τη μείωση της ετήσιας δαπάνης για συντάξεις του Δημοσίου και του ΕΦΚΑ , λόγω της εφαρμογής ανωτάτου ορίου σύνταξης ύψους 22 εκατ. ευρώ για το έτος 2016 και 38 εκατ. ευρώ για καθένα από τα έτη 2017 και 2018.

* τη μη καταβολή αυξήσεων, κατά το 2018, στους υφιστάμενους συνταξιούχους του Δημοσίου και του ΕΦΚΑ, ύψους 187 εκατ. ευρώ.

* τη μη καταβολή αυξήσεων σε υφιστάμενους συνταξιούχους του Δημοσίου και του ΕΦΚΑ, λόγω συμψηφισμού των αυξήσεων αυτών με τις αρνητικές προσωπικές διαφορές που θα προκύψουν από τον επανυπολογισμό των συντάξεων, ύψους 76 εκατ. ευρώ, η οποία θα επέλθει στον προϋπολογισμό του έτους 2019.

Ετήσια μελλοντική εξοικονόμηση, από την αύξηση του ορίου ηλικίας, για την καταβολή της σύνταξης σε πολιτικούς υπαλλήλους που απολύονται από το 65° στο 67° έτος της ηλικίας τους.

Επί του προϋπολογισμού του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) προβλέπονται απώλειες εσόδων λόγω της κατάργησης των κοινωνικών πόρων, και αύξηση εσόδων λόγω της αλλαγής του τρόπου υπολογισμού των εισφορών σε ελεύθερους επαγγελματίες, επιστήμονες και αγρότες.

Συγκεκριμένα, προβλέπονται έσοδα:

α) ύψους 23 εκατ. ευρώ για το έτος 2016, 24 εκατ. ευρώ ως το έτος 2017, 25 εκατ. ευρώ ως το 2018, 26 εκατ. έως το έτος 2019 λόγω αύξησης του ανώτατου ορίου ασφαλιστέων αποδοχών.

β) ύψους 136 εκατ. ευρώ έως το έτος 2017, 137 εκατ. ευρώ έως το έτος 2018, 138 εκατ. ευρώ έως το έτος 2019 λόγω αλλαγής της βάσης υπολογισμού των εισφορών στους αυτοπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες (από το τεκμαρτό εισόδημα στο πραγματικό εισόδημα από την ασκούμενη δραστηριότητά τους).

γ) ύψους 94 εκατ. ευρώ για το έτος 2016, 95 εκατ. ευρώ έως το έτος 2017, 112 εκατ. ευρώ έως το έτος 2018,157 εκατ. ευρώ έως το έτος 2019 από τις ρυθμίσεις ως προς τις εισφορές ασφαλισμένων στον ΟΓΑ.

Επί του προϋπολογισμού του ΕΤΕΑΕΠ, του νέου υπερ-επικουρικού στο οποίο εντάσσονται και οι κλάδοι Πρόνοιας, προβλέπεται εξοικονόμηση δαπάνης από:

α) τη μείωση της ετήσιας δαπάνης για τους νέους συνταξιούχους ως εξής: 5 εκατ. ευρώ για το έτος 2016, 27 εκατ. ευρώ έως το έτος 2017, 43 εκατ. ευρώ έως το έτος 2018 και 48 εκατ. ευρώ έως το έτος 2019,

β) τη μείωση της ετήσιας δαπάνης για τους υφιστάμενους συνταξιούχους λόγω αναπροσαρμογής των καταβαλλόμενων συντάξεων ως εξής: 174 εκατ. ευρώ για το έτος 2016, 291 εκατ. ευρώ έως το έτος 2017, 284 εκατ. ευρώ έως το έτος 2018 και 277 εκατ. ευρώ έως το έτος 2019.

γ) την εφαρμογή του αυτόματου μηχανισμού εξισορρόπησης, ύψους 36 εκατ. ευρώ για το έτος 2019.