Ταξιδεύοντας στον κρατισμό.

Του Κώστα Μπεντεβή Ιατρού Μικροβιολόγου

Τρία χρονια απο την βιαστική και αναγκαστική είσοδο του ΕΟΠΥΥ στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγειας και όχι μονο, ζούμε στους ρυθμούς του παραλόγου μιας αποτυχημένης συναυλίας αριθμών, ασθενών και πολιτικής ανωριμότητας. Οι δε μαέστροι , περαστικοί, φιλόδοξοι που στο τέλος φεύγουν χρεωμένοι με ενα κακό ήχο που ενόχλησε τους ακροατές.

Η συνένωση τριών ασθενών ταμείων (ΟΠΑΔΩΝ, ΙΚΑ, ΟΑΕΕ) δεν ήταν δυνατόν να παράξει ενα υγιές (ΕΟΠΥΥ). Η συνένωση όλων, μετά των ταμείων οδήγησε στην ισορροπία προς τα κάτω όλων των ασφαλιστικών δεδομένων που υπήρχαν μέχρι στιγμής. 

Η ακόμα και σημερα ηλεκτρονική ανεπάρκεια του συστήματος να καταμετρήσει, να οργανώσει και να ελέγξει τη λειτουργία του ειναι εμφανής και θα έλεγα όχι χωρις δόλο μιας και ενα σωστό ηλεκτρονικό σύστημα θα έπιανε τους κλέφτες, θα οργάνωνε τη λειτουργία των "παρόχων" και θα γνώριζε τις ανάγκες των ασφαλισμένων ασθενών του. Αντ΄ αυτού επικράτησε η ασυδοσία και ο νόμος της ζούγκλας. Ο δυνατότερος κερδίζει, ο ισχυρότερος αποφασίζει και το δίκαιο ψάχνεται σε κάτι γραφικά στοιχεία που δεν τα ακούει κανείς.

Τρανό παράδειγμα εμεις οι εργαστηριακοί ιατροί "πάροχοι", για να αποφύγουν κάποιοι τον όρο "ιατροί" βρήκαν τον όρο "πάροχοι" . Ετσι μπορείς να προσφέρεις υπηρεσίες υγειας στο κράτος ακόμα κι αν δεν είσαι Ιατρος. Αρκεί να έχεις μια ιατρική εταιρία στο όνομα σου. Μπορείς να διαχειρίζεσαι δηλαδή, υπηρεσίες υγειας με καθαρά και μονο τεχνοοικονομικά κριτηρια όπως το μπακάλικο που έχεις ή το εργοστάσιο σου ή οποιαδηποτε άλλη δραστηριότητα σου. Και βέβαια δε φταίνε οι πάροχοι που μπούκαραν στο σύστημα υγειας. Επενδυτές τους ανεβάζουν, επενδυτές τους κατεβάζουν. Κάποιοι τους άφησαν να μπουν, να φέρουν ανάπτυξη, να εφαρμόσουν νέες τεχνολογίες να αναβαθμίσουν τις υπηρεσίες υγειας............ 

Ο λογαριασμός όμως ήρθε κατεύθυαν στους πολίτες, ασφαλισμένους, ασθενείς και ιατρικό προσωπικό βέβαια. 

Η ανεξελεκτη επιτρεπόμενη είσοδος κεφαλαίων στο χώρο μας, δημιούργησε τεράστιες μονάδες που έπρεπε όμως να επιβιώσουν με αυτονόητο να αυξηθούν και οι απαιτούμενες ιατρικές πράξεις.

ΠΡΩΤΟ ΠΑΡΑΛΟΓΟ . η τεχνιτη αύξηση των παρεχόμενων υπηρεσιών για να αποσβεσθούν τα κεφαλαία έφερε αιμορραγία στα ασφαλιστικά ταμεία με ταυτόχρονη μείωση των αποδοχών των εργαζομένων ιατρων και υπόλοιπου προσωπικού στις μεγάλες ιδιωτικές μονάδες. Ταυτόχρονα θέσπισε την απρόσωπη άσκηση της ιατρικής πράξης ώστε ο ασθενής να μη γνωρίζει το γιατρό του και να μην τον χρειάζεται κι ολας. Και αυτα δεν έγιναν εν άγνοια του ιατρικού κόσμου , θα έλεγα διακριτικά, οτι έγιναν με την ανοχή του μιας και κάτι ψίχουλα τσιμπολογουσαμε κι εμεις απο την τεχνίτη αύξηση ιατρικών πράξεων.

Φτάνουμε λοιπόν το 2013 όπου οι φίλοι μας και προστάτες μας τροϊκανοί μας υποχρεώνουν να ξοδέψουμε ενα συγκεκριμένο προϋπολογισμό που ειναι το μισό απο αυτόν που εφαρμόζουν αυτοί στα δικά τους πολιτισμένα κράτη σύμφωνα με τον Ο.Ο.Σ.Α. 

ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΑΡΑΛΟΓΟ. Επειδή λοιπόν ο πατέρας ειναι κλέφτης οι γείτονες καταδικάζουν τα παιδιά του να μην τρωνε καθε μέρα, αλλα μια στις τρεις μέρες.......

Ήρθε λοιπόν ο κλειστός προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ που η πολιτική ηγεσία δέχθηκε , ψήφισε και εφάρμοσε. Το 2013 λοιπόν μιάς και τα μηχανογραφικά συστήματά δεν μπόρεσαν να πιάσουν τους κλέφτες εφάρμοσε το δημοκρατικό και πολιτισμένο μέτρο του κουρέματος (claw back) του 50% της εργασίας των "παροχών" της. Κι ετσι ενα εργαστήριο με τζίρο 10.000 το μήνα εισέπραξε 5.000, ενα άλλο με 40.000 εισέπραξε 20.000 κι ενα πιο νέο με 2.500 τζίρο εισέπραξε 1.250 ευρώ το μήνα , αφήνοντας απλήρωτη δεδουλευμένη εργασία, αφήνοντας ανεξελεκτη την συνταγογραφιση, επιβραβεύτηκε ο παραβάτης και ο καθαρός ιατρός μοιράστηκε το κόστος της κλοπής του γείτονα παραβάτη. 

ΤΡΙΤΟ ΠΑΡΑΛΟΓΟ. Επειδή στην πολυκατοικία κάποιος κλέβει το ρεύμα και δεν θελουμε να τον πιάσουμε μοιραζομαςτε όλοι το κόστος του ρεύματος .........

Ερχόμαστε λοιπόν στον Αύγουστο του 2014 που ξαφνικά η πολιτική ηγεσία ψηφίζει (Κατά λάθος; Σκόπιμα; Εκδικητικά; Υποχρεωτικά; ) ενα νόμο που :

Βάζει όριο τζίρου στον καθε καταναλωτή "πάροχο" με αποκλειστικά πληθυσμιακά κριτηρια.

Βάζει όριο στην συνταγογραφιση των παραπεμτικων του ΕΟΠΥΥ με κριτηρια που προσπαθούν να προσεγγίσουν τα επιστημονικά.

Πάγια ζητούμενα ιατρικών συλλογων και επαγγελματικών οργανώσεων σχεδόν μια δεκαετία ψηφίζονται ξαφνικά και θαρρεί κάποιος οτι έγινε μια μπολσεβιστικη επανάσταση εκεί ψηλά στις ηγεσίες των υπουργείων.

ΤΕΤΑΡΤΟ ΠΑΡΑΛΟΓΟ. Ο νομος με ισχύ μονο το 2014 δεν εφαρμόστηκε ποτέ , χρειάστηκε να γκρινιάξουν κάποιοι μικροί και ασήμαντοι, να επέμβουν οι ιατρικοί σύλλογοι για να δωθεί το ενα κομμάτι του νόμου (πλαφόν) δεκαπέντε μέρες πριν τη λήξη του. 

Κι Έρχομαι στην ουσία. Το πρώτο εξάμηνο του 2014 μας ανακοινώθηκε παράνομα ενα claw back της τάξης του 51% με νομο προγενέστερο του 2243. Στο τέλος του 2014 μας ανακοινώνεται ενα πλαφόν που ξεκινάει απο 40% και φτάνει στο 60% κούρεμα ανάλογα τη γεωγραφική περιοχή που αναφέρεται. Το συνολικό αποτέλεσμα το ίδιο. Ετσι τουλάχιστον φαίνεται επιφανειακά. 

Ειναι όμως ετσι ;

Απο τον Αύγουστο του 2014 και μετα γνωρίζαμε όλοι κλινικοί και εργαστηριακοί τον 2243 και οφείλαμε να τον εφαρμόσουμε. Άρα οφείλαμε εμεις οι εργαστηριακοί να διαχειριστούμε ανάλογα τους ασθενείς μας μετα το όριο του πλαφόν που δεν μας είχε γνωστοποιηθεί αλλα μας είχε περιγραφεί με προσέγγιση του 5-10% και οι κλινικοί βέβαια να συνταγογραφούν παραπεμτικα σύμφωνα με τις οδηγίες του 2243. Μη ξεχνάμε και την υποχρέωση του ΕΟΠΥΥ που ποτέ δεν αναλήφθηκε να τα εφαρμόσει ολα αυτα απο 1/9/2014 στο μηχανογραφικό του σύστημα. 

Το 50% οριζοντιο κούρεμα κρύβει μέσα του ακόμα ενα 60-70% κόστος που ποτέ δε θα πληρωθεί επειδή μιλάμε για δεδουλευμένη εργασία. Έχουμε εκτελέσει δηλαδή εξετάσεις 10.000 ευρω άρα έχουμε ξοδέψει 6.000-7.000. Το κούρεμα λοιπόν του μισού τζίρου κρύβει και ενα έξοδο που φτάνει στο 25-30% του συνολικου τζίρου μας που κανείς δεν ασχολείται παρά μονο εμεις που το χρεωθήκαμε. Άρα το οριζόντιο κούρεμα του πενήντα τοις εκατό ειναι ουσιαστικά της τάξης του εβδομήντα με ογδόντα τοις εκατό του τζίρου μας. 

Ας δούμε τωρα το πλαφόν. Στη συγκεκριμένη χρονική στιγμη που εφαρμόζεται ειναι το ίδιο πράγμα . Αποτελεί μια μορφή οριζόντιου κουρέματος με βάση πληθυσμιακά κριτηρια . Κάποιοι νομοί πέφτουν στο 45% κούρεμα και κάποιοι ανεβαίνουν στο 55% . Εχει κι αυτο μια μικρή αξία βέβαια που αξίζει να σημειωθεί. 

Νομοί με μεγάλο αριθμό εργαστηρίων και με σχέση εργαστηρίων / ασθενη μεγαλύτερη απο άλλους νομούς έχουν μικρότερα πλαφόν, άρα μεγαλύτερο κούρεμα. Ειναι όμως και αυτές οι περιοχές που λόγω πολλών "παρόχων" αύξησαν και την προκλητή ζήτηση που κατα βάθος μας βόλεψε όλους λιγο πολυ. 

Ερχόμαστε τωρα στο 2015. Η ψήφιση και εφαρμογή ενός Καινούργιου νόμου ειναι αδύνατον να γίνει με τις παρούσες πολιτικές παραμέτρους. Η υπογραφή επίσης μιας σύμβασης των "παρόχων" με τον ΕΟΠΥΥ πάλι καθίσταται πολυ δύσκολη, τόσο λόγω πολιτικών εξελίξεων όσο και λόγω της αποικιοκρατικής φιλοσοφίας που ο ΕΟΠΥΥ δείχνει δημοσιοποιώντας μια σύμβαση που θα τη ζήλευε ο Στάλιν. 

Άρα πάμε για μια παράταση της υπάρχουσας σύμβασης που εχει ήδη μονομερως καταστρατηγηθεί απο τον ΕΟΠΥΥ. 

Πρεπει λοιπόν να πάρουμε όλοι μια θέση ξεκάθαρη και οριστική. Θελουμε να γυρίσουμε στο claw back και να μοιραστούμε οριζόντια το κόστος της διαφθοράς ; Ή θελουμε να έχουμε ενα πλαφόν και συνταγογραφικους κανόνες απο την αρχή του έτους και να βαδίσουμε με αυτόν τον κανόνα ;

Ειναι το πρώτο ερώτημα που πρεπει όλοι μας να απαντήσουμε αμεσα. 

Ειναι η πρώτη πρόκληση που μας φέρνει η πολιτικοοικονομική πραγματικότητα. Θελουμε να μοιραζόμαστε όλοι το κόστος της διαφθοράς ή προτιμάμε έναν κανόνα έστω και φτωχό, που θα μας επιτρέψει να πληρωνόμαστε τις εξετάσεις που εκτελούμε;

Δυο ειναι τα δόγματα τόσο της ευρωπαϊκής ενωσης όσο και του Συντάγματος . Η ελεύθερη επιλογή ιατρού και η πληρωμή κατα πράξη και περίπτωση.

Το πλαφόν όσο και να ακούγεται σοβιετικού τυπου μέτρο μας εξασφαλίζει και τα δυο παραπάνω δόγματα. Βέβαια και υπάρχουν και άλλες προτάσεις και μέτρα που μπορούν να καθαρίσουν την αγορά και να σταθούν όρθια και σωστά, διασφαλίζοντας υγιές περιβάλλον αλλα κάποιοι δε το θέλουν, κάποιοι τα αρνούνται και σίγουρα θέλει αγώνες πολλούς και δυνατούς για να τα καταφέρουμε. Υπάρχει το κλιμακωτό rebate κτλ.

Το πλαφόν κατα τη γνωμη μου θα φέρει αργότερα, μακροπρόθεσμα την ισορροπία που όλοι μας συζητάμε και κανείς δε τολμά να αγγίξει. Με συνεχώς μειούμενο προϋπολογισμό θα μειώνεται και το πλαφόν ετσι ώστε τον πρωτο χρόνο να τελειώνει σε όλους μικρούς και μεγάλους στις 15 του μήνα , το δεύτερο χρόνο στις 10 του μήνα και τον τρίτο χρόνο θα τελειώνει την πρώτη βδομάδα. Άρα τα ιατρεία μας θα υποχρεωθούν να απεξαρτοποιηθουν απο τον πενηντάχρονο κρατισμό και το διάσημο πλέον χαρτάκι. Η αγορά θα βρει τις ισορροπίες της και θα κατανεμηθεί με αντικειμενικά και επιστημονικά κριτηρια η πραγματική πίτα των εργαστηριακων εξετάσεων. Όσο μικρή και να ειναι αυτη η πίτα θα μας ωριμάσει και θα απορρίψει την υπερσυνταγογράφηση , θα ξεφορτώσει την κατευθυνόμενη συνταγογραφία και θα πλησιάσει την αξία του ιατρού επιστήμονα που εργάζεται, ασχολείται και συμμετέχει στην νόσο του ασθενη του και θα απορρίψει τον διαχειριστή αριθμών και το απρόσωπο σούπερ μάρκετ υγειας. 

Πιστεύω λοιπόν οτι δε χωράνε πισωγυρίσματα και αναμασήματα εγωκεντρισμού αυτη την ώρα. Έχουμε ενα ΦΕΚ που όσο και να μας αδικεί πρεπει να εφαρμοστεί. Πρεπει να παλέψουμε όσοι πιστεύουμε στην καθαρή ιατρική χωρις κρατισμούς και μεσάζοντες. Οι αδυναμίες του παρα πολλές και αντικειμενικές. Ειναι όμως διαπραγματεύσιμες , ειναι μαχητές, ειναι αξίες αγώνα και προσπάθειας. Αυτο όμως που δεν πρεπει να χάσουμε ειναι ο βασικός πυρήνας της συζήτησης. Ειναι το ΦΕΚ 2243 -18/82014 που μας αφήνει έστω μια ελπιδα να μιλήσουμε και να αντισταθούμε στον αφανισμό που μας υπόσχεται το claw back η οτι άλλο επινοήσουν οι φωστήρες των υπουργείων.

Το σημαντικο επισης κομματι του 2243 δεν ειναι το πλαφόν αλλα οι περιορισμοί συνταγογραφησης. Εάν εφαρμοστουν, το παραπεμτικό του ΕΟΠΥΥ δεν θα είναι πια προϊόν οικονομικής διαπραγμάτευσης και αιτία δημιουργίας υπόπτων συναλλαγών . Η αγορά των διαγνωστικών εξετάσεων θα καλύπτεται κρατικά για τις σημαντικές και επείγουσες εξετάσεις και το κομμάτι της περαιτέρω συνταγογραφίας θα εκτελείται ιδιωτικά και ελεύθερα. Εάν τα κριτηρια - πρωτόκολλα ειναι επιστημονικά και στηρίζονται σε διεθνή πρότυπα και δεδομένα, τότε η ιατρική πράξη δε θα εχει επιστημονικές αλλοιώσεις . Σίγουρα ο κύκλος εργασιών μας θα μειωθεί αλλα θα περιοριστεί κυρίως το κομμάτι του κρατισμού , το κομμάτι που εξαρτιόμαστε απο τα ασφαλιστικά ταμεία. Θεωρω οτι στις συγκεκριμένες οικονομικές συνθήκες με τις συγκεκριμένες παραμέτρους της διαφθοράς στο χώρο μας ειναι μια απο τις λύσεις που μπορούν να δωθουν αμεσα και αποτελεσματικά. 

Επιμένοντας στην αύξηση του προυπολογισμού του ΕΟΠΥΥ στα κατώτερα όρια του αντίστοιχου του Ο.Ο.Σ.Α , επιμένοντας σε σοβαρούς και αποτελεσματικούς ελέγχους , επιμένοντας στην μόνιμη εγρήγορση μας σε οτι αδιαφανές , υπερβολικό και ύποπτο εμφανίζεται δεν σταματάμε .

Σίγουρα δεν επαναπαυόμαστε, δεν χαλαρώνουμε και δε γυρίζουμε πλευρό. Συνεχίζουμε να παλεύουμε για ενα αντικειμενικό, καθαρό και ανεξάρτητο απο καθε κρατισμό σύστημα . Αλλα πέρα απο τα όνειρα μας πρεπει να πατήσουμε στην πραγματικότητα του σημερα που αν δεν την αντιμετωπίσουμε σωστά δεν θα υπάρχουμε στο άμεσο μέλλον.

Καλώ όλους όσους αισθάνονται οτι θέλουν να δουλεύουν καθαρά και να εξυγιάνουν το σύστημα, να ειναι παρόντες στην διεκδίκηση της εφαρμογής του 2243 σε ολα του τα επίπεδα.

Αυτη την χρονική στιγμη, σε αυτη την πολιτική συγκυρία , ανάμεσα στις συμπληγάδες που μας έχουν στριμώξει δεν υπάρχει χώρος για προσωπικές εσωστρέφειες, πρεπει να κοιτάξουμε το δάσος που ειναι η ειδικότητα μας, η γνώση μας και η ιατρική μας ιδιότητα .

Μην παραδώσουμε την τελευταια μας ελπιδα στους άλλους.

ΚΩΝ/ΝΟΣ Κ. ΜΠΕΝΤΕΒΗΣ 

ΙΑΤΡΟΣ

ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΟΣ - ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ

Γραμματεας ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ Αρκαδίας 

Πρόεδρος ΠΕΕΒΙ.