Μένει η φεύγει ο Κουρουμπλής;

του Αιμίλιου Νεγκή (Δευθυντής Σύνταξης Virus.com.gr)

Αργά ή γρήγορα, όλα δείχνουν ότι θα έχουμε αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα. Εύλογα λοιπόν τίθεται το ερώτημα: Θα έχουμε αλλαγές και στο υπουργείο Υγείας, μένει ή φεύγει ο Κουρουμπλής;

Πριν σας παραθέσω τις εκτιμήσεις μου, πρέπει να πούμε το εξής: Ο τομέας της υγείας είναι ένας από τους πιο σημαντικούς, τόσο σε δημοσιονομικό επίπεδο όσο και όσον αφορά στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Θυμίζω ότι στα πρώτα δύο μνημόνια, σχεδόν το ένα τρίτο των δημοσιονομικών μέτρων αφορούσαν την υγεία – γεγονός που οφείλονταν στην τεράστια σπατάλη στο σύστημα υγείας.

Όπως έχω γράψει και παλαιότερα, τα προβλήματα που σήμερα αντιμετωπίζουμε στο σύστημα υγείας δεν προήλθαν από το Μνημόνιο. Σοβαρά προβλήματα ανοργανωσιάς και αποδοτικότητας των πόρων είχαμε και μέχρι το 2009. Απλά η λογική του «όσα πάνε και όσα έλθουν», αλλά και το μαύρο χρήμα, κάλυπταν τα προβλήματα κάτω από χαλί…

Με ευθύνη των κυβερνήσεων της περιόδου 2010-2014 είχαμε δραματική καθυστέρηση στην υλοποίηση αλλαγών στο σύστημα υγείας. Είτε λόγω άγνοιας είτε λόγω προστασίας κατεστημένων συμφερόντων. Π.χ. στο χώρο του φαρμάκου, δεν κατέστη δυνατόν να μειώσουμε τις τιμές των γενοσήμων στα επίπεδα άλλων χωρών και εν συνεχεία να πριμοδοτήσουμε τη συνταγογράφησή τους. Προφανώς για να μη χάσουν κάποιοι…

Από την άλλη, το μόνο ουσιαστικά που πετύχαμε είναι να θέσουμε σε λειτουργία ένα σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης φαρμάκων και εξετάσεων. Σύστημα το οποίο είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για να ελεγχθεί η σπατάλη και να ελεγχθεί το κόστος. Και πάλι όμως η δαπάνη για φάρμακα δεν έχει ελεγθεί επαρκώς. Το 2014, ενώ το όριο ήταν 1,9 δις, οι πραγματοποιηθείσες δαπάνες ήταν 2,7 δις!

Εκεί που οι προηγούμενες κυβερνήσεις απέτυχαν πλήρως είναι ο έλεγχος της σπατάλης στα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Πολλοί πιστεύουν εσφαλμένα ότι σήμερα τα νοσοκομεία δεν μπορούν να λειτουργήσουν εύρυθμα λόγω έλλειψης χρημάτων. Πράγματι, υπήρξαν περικοπές ύψους 40-60% στους προϋπολογισμούς τους Μάλιστα, έγιναν στα τυφλά…

Όμως αυτή είναι η μισή αλήθεια. Διότι όταν τα στεντς καρδιάς πωλούνταν έναντι 4.500 ευρώ το 2008 και σήμερα έναντι 140 ευρώ, βλέπουμε ότι υπάρχουν τεράστια περιθώρια περιορισμού της σπατάλης. Το μείζον θέμα είναι ότι τα νοσοκομεία μας σε οργανωτικό και διοικητικό επίπεδο ήταν και είναι απροετοίμαστα για να εφαρμόσουν ορθολογικά μέτρα ελέγχου του κόστους.

Δεν είχαν τα κατάλληλα εργαλεία (πληροφοριακά συστήματα), ούτε το κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό (πολλοί διοικητικοί είναι πρώην νοσηλευτές, τραπεζοκόμοι, τραυματιοφορείς), ούτε τις διοικήσεις (οι κομματικοί διοικητές είναι συχνά άσχετοι ή και διεφθαρμένοι). Το κυριότερο όμως είναι ότι δεν υπήρξε πραγματικά η βούληση…

Σε αυτόν ακριβώς τον τομέα, δηλαδή, στον έλεγχο του κόστους στα νοσοκομεία επρόκειτο να δοθεί το βάρος και στο νέο Μνημόνιο. Χρειάζεται να εφαρμοστεί το σύστημα αποζημείωσης DRG’s με βάση το γερμανικό μοντέλο (βασίζεται στο Αυστραλιανό) και τα νοσοκομεία θα πρέπει να λαμβάνουν χρηματοδότηση μόνο από τον ΕΟΠΥΥ. Δηλαδή, θα πάψει η κρατική επιχορήγηση για τη μισθοδοσία του προσωπικού.

Οι προηγούμενες κυβερνήσεις απέτυχαν να παρέμβουν στο πεδίο αυτό. Με την πολιτική του Πόντιου Πιλάτου όμως που ακολούθησαν, οδήγησαν τα πράγματα στα άκρα. Αν λάβουμε υπόψη μας, δε, ότι συνέπεσε η περίοδος των Μνημονίων με το γεγονός ότι μεγάλο μέρος του προσωπικού βγήκε στη σύνταξη (μην ξεχνάμε ότι το ΕΣΥ ξεκίνησε το 1985), οδηγηθήκαμε στη σημερινή κατάσταση, στην οποία πολλές κλινικές είναι στα όριά τους και ορισμένες τα έχουν υπερβεί.

Γυρίζω τώρα στο αρχικό ερώτημα. Μένει ή φεύγει ο Κουρουμπλής; Προφανώς, αν ο κ. Τσίπρας δεχθεί να τεθεί επικεφαλής μίας κυβέρνησης με τη συμμετοχή στελεχών και από άλλα κόμματα από ΝΔ, Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ τότε προφανώς το πιο πιθανό είναι να έχουμε πλήρη αλλαγή στο υπουργείο Υγείας. Το ίδιο είναι πιθανό να συμβεί αν έχουμε σχηματισμό μίας κυβέρνησης κατά κύριο λόγο τεχνοκρατών.

Εγώ πάλι πιστεύω ότι ο κ. Κουρουμπλής είναι σε δύσκολη θέση ακόμη και αν η νέα κυβέρνηση δεν έχει στελέχη από άλλα κόμματα, αλλά διατηρήσει ως βασικό κορμό το ΣΥΡΙΖΑ. Και αυτό, όχι γιατί ο κ. Κουρουμπλής εμφανίστηκε παλαιότερα αντιμνημονιακός, αλλά κυρίως γιατί ουδέποτε τον είδαν με καλό μάτι στην Κουμουνδούρου.

Οι παροικούντες την… Αριστοτέλους μάλιστα γνωρίζουν ότι εδώ και 5 μήνες η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας στερείται συνοχής και συνεννόησης. Αρκεί να αναφέρω ότι κάποιοι στους κάτω ορόφους συγκαλούν συσκέψεις χωρίς να ενημερώνουν τους από πάνω…