Η ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ (Η ιδιωτική συμμετοχή στις δαπάνες υγείας)

Δημήτρης Ν.Πατσάκης,10.5.14

Στο πρόσφατο συνέδριο της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (Π.Ε.Φ), αναφέρθηκε επιγραμματικά το ενδεχόμενο της διαφοροποίησης της συμμετοχής στο κόστος της φαρμακευτικής δαπάνης, αναλόγως και του εισοδήματος του ασφαλισμένου. Το ζήτημα έχει τεθεί ως «πρόταση» από ποικίλους φορείς, (Επιτροπές, Ιατρικούς Συλλόγους, Οικονομολόγους Υγείας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κ.ά) από ετών. 

Η ταπεινότητά μου επαίρεται για την κατάθεση ολοκληρωμένης αρχικής πρότασης για μελέτη εφαρμογής, περιορισμένης μόνο στα φάρμακα, αν και εξακολουθώ να πιστεύω πως η «δημοκρατία» είναι γράμμα κενό, εφόσον οι κανόνες της «ισότητας» δεν εφαρμόζονται πλήρως. 

Για να καταστώ περισσότερο σαφής, αναφέρω ένα πραγματικό παράδειγμα δύο συνταξιούχων, χωρίς υποχρεώσεις (ανασφάλιστου και άπορου συζύγου, μισθώματος κατοικίας, ανήλικα τέκνα ή προστατευόμενα μέλη. Ο 1ος εισπράττει σύνταξη αιτία θανάτου (χήρα) της τάξης των 1.500 (πρό κρατήσεων & φόρου εισοδήματος) μηνιαίως ενώ ο 2ος μόλις 800 Ευρώ μηνιαίως. Υποθέτοντας πως αμφότεροι είναι της ίδιας ηλικιακής κατηγορίας και πάσχουν από την ίδια ακριβώς πάθηση, λαμβάνοντας ακριβώς την ίδια Δραστική Ουσία, σε ίση περιεκτικότητα και δοσολογία, η συμμετοχή τους είναι του ίδιου ποσοστού επί της Λ.Τ. Η «δημοκρατία» εδώ πράττει τα δέοντα, έχοντας επιβάλλει το ίδιο ποσοστό συμμετοχής. 

Και ερωτώ: η επίπτωση στο καθαρό εισόδημα και των δύο συνιστά ή όχι «δημοκρατικό έλλειμμα»; Επεκτείνοντας το παράδειγμα στην περίπτωση δύο ενεργών ασφαλισμένων, με ίδιο εισόδημα αλλά:

-Με διαφορετικό οικογενειακό «status» (άγαμος/έγγαμος, χωρίς ή με προστατευόμενα μέλη),

-Με πρόσθετο εισόδημα (π.χ. μισθό/σύνταξη συζύγου, μισθώματα ακινήτων ή άλλες μεταβιβάσεις),

-Με απομείωση του όποιου τυπικά διαθέσιμου εισοδήματος (λόγω μισθωμάτων κύριας κατοικίας ή φοιτητή εκτός έδρας, αποπληρωμή στεγαστικού δανείου κ.λ.π)

-Με πρόσκαιρη ασφαλιστική κάλυψη (π.χ. λόγω ανεργίας και μη παρέλευσης του χρόνου ισχύος του δικαιώματος)

Κ.ά.

Πόσο «δημοκρατικό» κρίνεται το «ασφαλιστικό» μας σύστημα;

Αρκετά άλλωστε, είναι τα παραδείγματα με τα οποία είναι δυνατή η διαπίστωση της στρεβλότητας του ασφαλιστικού και συνάμα του φορολογικού μας συστήματος. Θα τολμούσα να αναφέρω π.χ. το δηλούμενο εισόδημα όσων καταφεύγουν σε ιδιωτικές δομές νοσοκομειακής περίθαλψης και το μέσο ύψος της προσωπικής τους συμμετοχής στο συνολικό της κόστος, πλέον των καλύψεων των παρόχων ασφάλισης, δημόσιων ή ιδιωτικών. Στο παρελθόν, κατά την διαδικασία της αναμόρφωσης του ασφαλιστικού προβλήματος, είχα προτείνει την θέσπιση της απολύτως δωρεάν κάλυψης της νοσοκομειακής περίθαλψης σε όλους, με την παροχή Γ΄ θέσεως «ξενοδοχειακής» διαμονής. Φυσικά, το επιπλέον θα όφειλε να το καλύπτει ο ίδιος ο νοσηλευόμενος ή ο ασφαλιστικός του φορέας, στο πραγματικό του ύψος.

Ομολογουμένως, το από μακρού χρόνο «προνομιακό» καθεστώς της άνισης κάλυψης εχόντων όποιου ύψους εισοδήματος, ανάλογα με το πού είχαν την «τύχη» να ασφαλίζονται αλλά και το εκ των πραγμάτων δαπανώμενο «κομπόδεμα» για «ώρα ανάγκης» της Ελληνικής οικογένειας, απέκρυπταν το μέγεθος των ανισοτήτων. Σήμερα, όπου με λάθος ή αναγκαία μέτρα, τα εν λόγω πλεονάσματα έχουν για τους περισσοτέρους εξαϋλωθεί, το ζήτημα επανέρχεται στο «τραπέζι».

Ουσιαστικά και μη παραγνωρίζοντας το αναποτελεσματικό φορολογικό σύστημα, τουλάχιστον όσο αφορά στην διαπίστωση «κρυφών» εισοδημάτων και στην δίκαιη φορολόγησή τους, υποβάλλω εκ νέου προς συζήτηση:

-Παροχή υπηρεσιών υγείας σε ΟΛΟΥΣ, χωρίς προαπαιτούμενα

-Επιμερισμό του κόστους αναλόγως των δυνατοτήτων ΟΛΩΝ

-Επανεξέταση των minimum παροχών, βάσει διαγνωστικών και θεραπευτικών πρωτοκόλλων για ΟΛΕΣ τις νόσους και τις υποπεριπτώσεις (ACT/DRG’s)

-Συμμετοχή (co-insurance) στο κόστος αναλόγως του εισοδήματος και των βαρών που το επηρεάζουν αρνητικά

-Εισαγωγή ελάχιστης συμμετοχής (co-payment) βάσει συχνότητας παροχής, αναλόγως της βαρύτητας των περιστατικών, επίσης αναλογικά με το εισόδημα.

Για να σας βοηθήσω, αναφέρω ένα ακόμη –πραγματικό παράδειγμα:

Ασφαλισμένος επί 30 χρόνια, στον ιδιωτικό τομέα, έχοντας λάβει αποζημίωση λόγω καταγγελίας συμβάσεως, έστω 10 μηνιαίων μισθών, μη δικαιούμενος συντάξεως λόγω ηλικίας (π.χ. 55 ετών), εκτός κάλυψης παροχών σε είδος λόγω μακρού χρόνου ανεργίας, καλείται να καταβάλλει τα όποια φάρμακα χορηγούνται στην ανασφάλιστη σύζυγό του, στο 100% της Λ.Τ. τους. Στον αντίποδα, ασφαλισμένος σε «ευγενή» πάροχο (π.χ. ελευθεροεπαγγελματίας), με ακίνητη περιουσία που σαφώς τον υποβάλλει σε έξοδα συντήρησής της, δηλούμενης ως «κενής» ή «ιδιοχρησιμοποιούμενης», με εισόδημα κάτω του ορίου «φτώχειας», όπως δηλώνει, εξακολουθεί να καλύπτεται, ακόμη και εάν το τεκμαρτό του εισόδημα τον κατατάσσει πολύ υψηλότερα του 1ου,καταβάλλοντας το 25% της αξίας των λαμβανομένων φαρμάκων για την εισπράττουσα μισθώματα σύζυγό του. Για να σας διευκολύνω, ο άνεργος του παραδείγματος εξακολουθεί να αποπληρώνει τις δόσεις του στεγαστικού του δανείου, μη διαθέτοντας άλλο περιουσιακό στοιχείο, προφανώς από την αποζημίωσή του.

Οι «δημοκρατικές» ευαισθησίες των συνήθων «προστατών» και «φίλων του λαού», είναι πάντοτε ευπρόσδεκτες.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου